Na początek wyjaśnimy sobie co oznacza termin prawny „władza rodzicielska” i jakie prawa i obowiązki ma osoba sprawująca władzę rodzicielską?
Zgodnie art. 95 § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego (Dz.U. 2023, poz. 2809, ze zm.) ”Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.” Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom od momentu urodzenia się dziecka aż do jego pełnoletniości. Warto zwrócić tutaj uwagę, że nie ma tutaj znaczenia czy partnerzy są związani ze sobą węzłem małżeńskim. To właśnie na nich spoczywa obowiązek wykonywania praw rodzicielskich wraz z poszanowaniem godności i praw dziecka. Zadaniem opiekunów prawnych jest dbanie o dobro małoletniego oraz jego interesów, reprezentowanie go przed różnymi organami, a co najważniejsze, zapewnienie godnych warunków do rozwoju.
Kolejne paragrafy art. 95 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego podkreślają wagę działań rodziców dziecka będącego pod władzą rodzicielską poprzez poszanowanie zdania dziecka przez rodziców przy podejmowaniu decyzji jego dotyczących, działania dla dobra dziecka i w trosce o jego interesy, a także konsultowania się z dzieckiem w ważnych sprawach i wysłuchiwanie jego „rozsądnych życzeń”. Art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego uzupełnia też obowiązki rodziców o troskę o rozwój fizyczny i duchowy dziecka oraz podążanie za jego uzdolnieniami.
Zdarzają się jednak sytuacje, które wymagają interwencji i sądownego odebrania bądź ograniczenia prawa do opieki nad dzieckiem. Pomimo tego, środek ingerencji nie powinien być traktowany jako rozstrzygnięcie o charakterze karnym wobec rodzica któremu ta władza jest ograniczana lub zabierana. Jego głównym zadaniem jest chronić dziecko, jego godność i prawa.
Różnice pomiędzy ograniczeniem, a pozbawieniem władzy rodzicielskiej.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej od jej ograniczenia różni się tym, że rodzic pozbawiony tej władzy na mocy wyroku Sądu, nie ma prawa podejmować żadnych decyzji dotyczących wychowania dziecka oraz w sprawach opieki.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej powoduje natomiast uściślenie zakresu podejmowanych decyzji w sprawie dziecka do tych najistotniejszych np. do wyboru szkoły dla dziecka, do decydowania o wykonaniu danych zabiegów medycznych.
Jednak pozbawienie władzy rodzicielskiej nie ma wpływu na wykonywanie kontaktów. Może mieć miejsce sytuacja, że osoba pozbawiona władzy rodzicielskiej ma wolę kontaktu z dzieckiem. Jeśli nie zagraża to dobru dziecka, a dziecko wyraża wole kontaktów, Sąd może uregulować sposób wykonywania kontaktów.
A teraz odpowiedzmy sobie na pytanie jak pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej wpłynie na obowiązek alimentacyjny.
W myśl przepisów art. 133 § 1 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego (Dz.U. 2023, poz. 2809, ze zm.) „Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis ten nie uzależnia obowiązku do świadczenia alimentów względem uprawnionego od sprawowania władzy rodzicielskich. Obowiązek alimentacyjny jest kwestią całkowicie odrębną od władzy rodzicielskiej. Rodzic zawsze jest zobowiązany do alimentów, tak długo jak dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. (Szerzej na ten temat we wpisie: Czy Pełnoletnie dziecko może pozwać rodziców o alimenty.
Warto zwrócić uwagę na fakt, że pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej
w przeszłości nie wpływa także na prawa rodzica do alimentów od dziecka i nie zamyka rodzicowi drogi do wystąpienia z pozwem do sądu o ustalenie alimentów od dziecka.
Podsumowując, pozbawienie praw rodzicielskich pozbawia rodzica jedynie do swobodnego dostępu do decyzji związanych z życiem dziecka, nie zwalnia z obowiązku alimentacyjnego. Rodzic bez władzy lub z ograniczoną władzą rodzicielską nadal musi płacić alimenty na rzecz dziecka.
Twoja wiadomość do mnie
Prześlij wiadomość, a ja skontaktuję się z Tobą w ciągu 24h.